Taijutsu ศิลปะการใช้ร่างกาย

 

Taijutsu ไทจุสสุ หมายถึง ศิลปะการใช้ร่างกาย หลายคนอาจรู้ความหมายแต่เข้าใจหรือไม่เป็นอีกส่วนหนึ่ง ก่อนหน้านี้ผมเคยเข้าใจคำว่า Taijutsu ตามคำจำกัดความหรือคำแปล คือศิลปะการใช้ร่างกาย แบ่งออกย่อย ๆ เป็น 3 ส่วน

• Dakentaijutsu ศิลปะการต่อสู้ด้วยการจู่โจมหรือศิลปะการต่อสู้วงนอก
• Jutaijutsu ศิลปะการต่อสู้วงใน
• Taihenjutsu ศิลปะในการล้ม

อ่านดูจากด้านบนแล้วสำหรับความหมายเข้าใจได้ไม่ยาก แต่สำหรับการฝึกไม่ใช่  ผมเคยเล่าให้หลายคนฟังว่า ครั้งหนึ่งที่ผมเข้ารับการฝึก ตอนนั้นเปิดอยู่ที่ การ์เด็นโฮม อาจารย์ได้บอกว่าเวลาผมฝึก ผมมักจะกระโดดหลบเมื่อคู่ต่อสู้ออกอาวุธมา ซึ่งผมเถียงอย่างหนักแน่น  “ไม่ครับ ผมไม่ได้กระโดด”  แต่หลังจากนั้นผมเข้าไปรับการฝึกและมีอาการเจ็บหลัง(ไม่ได้เกิดจากการฝึก)  ซึ่งจากอาการดังกล่าวทำให้ผมไม่สามารถจะเคลื่อนไหวเหมือนปกติที่เคยทำได้ ซึ่งหลังจากเหตุการณ์วันนั้นผมจึงได้รู้ตามที่อาจารย์บอกคือผมกระโดด นั้นอาจจะเป็นเหตุการณ์แรกที่ผมเข้าใจว่าไม่ควรกระโดดและหลบก็พอแต่ยังไม่เข้าใจถึงการเคลื่อนไหวร่างกายว่ามันสำคัญอย่างไร

นี้เป็นเพียงเหตุการณ์หนึ่งที่อยากเล่าให้ฟัง อ่านแล้วหลายคนอาจจะไม่เข้าใจว่าเกี่ยวอะไรกับ ไทจุสสุ หรือศิลปะการเคลื่อนไหวร่างกาย จริง ๆ ก็นี้แหละครับ คือประเด็นจากการเคลื่อนไหวในลักษณะกระโดดเปลี่ยนให้เคลื่อนไหวได้เป็นธรรมชาติมากขึ้นโดยที่ไม่ต้องกระโดด

ปัจจุบันการฝึกทุกครั้งในแต่ละวัน จะมีการฝึกการล้ม, ท่าพื้นฐานต่าง ๆ , และฝึกท่าที่มีความซับซ้อนมากยิ่งขึ้น ซึ่งสิ่งต่าง ๆ ที่เรากำลังฝึกกันอยู่ผ่านการฝึกต่าง ๆ นี้ ก็คือการฝึกการใช้ร่างกายนั้นเอง

หลายต่อหลายคนทำการฝึกอย่างมุ่งมันเป็นที่น่าชื่นชมแต่บางครั้งอาจต้องใช้เวลาเพื่อให้เข้าใจ และเมื่อไม่นานมานี้ผมได้มีโอกาสดูหลายคนทำการฝึกโดยผู้ฝึกหลายคนพยายามฝึกท่าพื้นฐานให้ถูกต้องโดยพยายามทำให้เป็นเหมือนท่าที่ควรจะเป็นและหลายคนพยายามฝึกท่าพื้นฐานให้ถูกต้องยิ่งขึ้นโดยไม่มีความยืดหยุ่นในท่านั้น ๆ เลย ซึ่งทำให้ผมเห็นได้ชัดว่ามันไม่เป็นธรรมชาติอย่างไร

ซึ่งแน่นอนความเข้าใจของแต่ละคนไม่เท่ากัน ผมจะพยายามอธิบายให้เข้าใจแบบนี้ครับ

ยกตัวอย่างง่าย ๆ การฝึกท่าพื้นฐานสำหรับผู้เริ่มต้นเพียงแค่ฝึกเพื่อให้สามารถเคลื่อนไหวตามท่าได้ก็เพียงพอ สำหรับผู้ฝึกระดับสูงขึ้นมาสามารถฝึกเพื่อให้เคลื่อนไหวตามท่าได้อย่างราบรื่นไม่ติดขัดก็เพียงพอ แต่สำหรับผู้ฝึกในระดับสูงขึ้นไปอีกขั้นนั้นต้องสามารถฝึกเพื่อให้เคลื่อนไหวได้ตามระยะ,มุม,และเวลา ได้จึงจะเพียงพอ แต่สำหรับผู้ฝึกในระดับที่สูงขึ้นไปอีกต้องทำการฝึกเพื่อให้เคลื่อนไหวได้ตามระยะ,มุม,เวลา เป็นธรรมชาติและมีประสิทธิภาพได้อีกจึงจะเพียงพอ

การฝึกให้สามารถเคลื่อนไหวได้อย่างที่กล่าวมาแล้วนั้นเป็นเรื่องที่ต้องฝึกฝน ซึ่งสำหรับผู้ฝึกทุกคนสิ่งสำคัญลำดับแรกคือ ฝึกให้สามารถก้าวหรือเคลื่อนไหวให้เหมือนกับอาจารย์ให้ได้ก่อน ซึ่งมีทั้งการก้าวเท้า การถ่ายน้ำหนัก การชก จุดที่มือวาง และอื่นๆ เป็นต้น ซึ่งแน่นอนว่าไม่อาจะทำได้ในครั้งเดียว ดังนั้นการเข้าคู่ฝึกซ้อมนั้นจึงต้องทำหลายครั้ง และพยายามปรับให้ใกล้เคียงที่สุด ปรับไปทีละน้อย และเมื่อสามารถทำได้ใกล้เคียง เมื่อมีการฝึกต่อไป ๆ ก็จะถูกต้องในที่สุดซึ่งจะมาพร้อมกับความเข้าใจที่ได้มาจากการเคลื่อนไหวที่ได้มาจากท่าต่าง ๆ นั้นเอง เมื่อสามารถฝึกท่าต่าง ๆ ได้มากขึ้นการเคลื่อนไหวร่างกายต่าง ๆ  ก็จะพัฒนาตามไปด้วยเช่นกัน

อธิบายและยกตัวอย่างมาพอสมควร สรุปง่าย ๆ คือ ไทจุสสุ คือการเคลื่อนไหวร่างกายให้เป็นธรรมชาติและมีประสิทธิภาพ, มีระยะห่างที่เหมะสมระหว่างคู่ต่อสู้และมีการเคลื่อนไหวที่ต่อเนื่องนั้นเอง

โดย อ. ณัฐธีร์ รุจิระชัยเวทย์ (ชิโดชิ)
สายดำระดับห้า บูจินกัน บูโดไทจุสสุ
ผู้สอน โรงฝึกบูจินกันประเทศไทย