เมื่อถึงเวลา…คุณจะเข้าใจ

Posted by

se

หากมองแบบผิวเผินแล้ว การฝึกบูจินกันหลายๆครั้งจะดูเหมือนกัน ท่าที่ฝึกก็เป็นท่าเดิมๆ ไม่ว่าจะเป็นการรับการจู่โจม หรือ ukemi ท่ายืน ท่าพื้นฐาน หรือท่าที่ปรับจากท่าพื้นฐาน (henka) ผู้ฝึกอาจรู้สึกว่าไม่ก้าวหน้าอะไร นั่นไม่ใช่เพราะเราฝึกแต่สิ่งเดิมๆ แต่เป็นเพราะการฝึกของเรายังมาไม่ถึงจุดที่จะเราจะเข้าใจ

ผู้สอนวิชาบูจินกันล้วนต้องการให้ลูกศิษย์มีฝีมือที่ก้าวหน้า มันเป็นความภูมิใจที่ได้เห็นลูกศิษย์ของเราพัฒนาฝีมือขึ้นทีละขั้นๆ ไปบนเส้นทางที่ถูกต้อง แต่บางครั้งการเร่งรัดก็ไม่ใช่สิ่งที่สามารถทำได้ คุณคงไม่สามารถขี่จักรยานได้ตั้งแต่ครั้งแรกที่ขึ้นนั่งบนอานจักรยาน คุณคงไม่สามารถว่ายน้ำได้ตั้งแต่การลงน้ำครั้งแรก คุณคงไม่สามารถเข้าถึงปฐมฌานในการนั่งสมาธิครั้งแรก การฝึกวิชาของบูจินกันต้องอาศัยความอดทน ต้องค่อยๆเป็นค่อยๆไป หากโดดข้ามขั้นเร็วจนเกินไปในขณะที่พื้นฐานยังไม่แข็ง จะทำให้ไม่สามารถฝึกได้ดีในระดับที่สูงขึ้น

นอกจากนี้บางครั้งคุณอาจต้องรอให้ร่างกายของคุณลืมสิ่งที่ผิดทิ้งไปก่อน เพื่อให้ร่างกายสามารถจดจำสิ่งที่ถูกเข้าไปได้ หลายครั้งที่ผมพยายามบอกลูกศิษย์ว่าจะต้องยืนอย่างไรจึงจะถูกต้อง ลูกศิษย์บางคนก็เหมือนจะเข้าใจ แต่พอผ่านไป 5 นาที ก็กลับไปยืนในท่าที่ผิดเหมือนเดิม บางคนดีหน่อยก็ยืนในท่าที่ถูกจนสิ้นสุดการเรียนในวันนั้น แต่สัปดาห์ถัดไปก็กลับมาเป็นเหมือนเดิม อย่าเข้าใจผิดนะครับ ลูกศิษย์เหล่านี้ไม่ได้ดื้อไม่ยอมทำตาม เขาเป็นลูกศิษย์ที่ดี และผมก็คิดว่าเขาก็พยายามอยู่ เพียงแต่ร่างกายของเขาจดจำการเคลื่อนไหวแบบคนปกติหลายสิบปี ก่อนที่จะได้มาฝึกการเคลื่อนไหวในแบบของบูจินกัน มันจึงเป็นการยากสำหรับเขาที่จะปรับการเคลื่อนไหวให้ถูกต้อง ถึงจะไปจี้ ไปจัดท่าให้ถูกอย่างไร ซักพักเขาก็จะกลับมาเป็นเหมือนเดิม ในฐานะผู้สอน บางครั้งจึงต้องปล่อยไป ให้เขาค่อยๆได้เรียนรู้ด้วยตัวเอง เพราะตอนนี้เขายังเดินไปไม่ถึงจุดที่เขาจะเข้าใจ

ในการฝึกระดับสูงก็เช่นกัน ครั้งแรกๆที่ผมได้ไปฝึกที่ญี่ปุ่นผมก็ยังพอทำตามอาจารย์ได้ ผมยังพอเห็นว่าอาจารย์สอนท่าคล้ายๆกับที่อาจารย์ที่เมืองไทยสอนผมอยู่ แต่นั่นเป็นเพราะผมยังเดินไปไม่ถึงจุดที่ผมจะเข้าใจ การไปญี่ปุ่นครั้งหลังๆ ผมรู้สึกว่าแต่ละท่าที่อาจารย์แสดงยากขึ้นและทำตามได้ยาก อาจารย์ของผมได้บอกผมว่าท่าที่อาจารย์สอนที่ญี่ปุ่นไม่ได้ต่างจากเดิมหรอก แต่เมื่อผมเห็นรายละเอียดมากขึ้น การทำตามให้เหมือนจึงยากขึ้นด้วย ผมคิดว่าท่าที่อาจารย์สอนคงจะต้องมีอะไรที่ผมมองไม่เห็นในตอนนี้เป็นเแน่ เพราะสิ่งที่อาจารย์สอนมันอาจจะยากเกินไปและผมก็ยังเดินไปไม่ถึงจุดที่ผมจะเข้าใจ

ทักษะการต่อสู้เป็นเพียงส่วนหนึ่งของ บูจินกัน สิ่งที่สำคัญของบูจินกันยังมีเรื่องของ แนวคิด ประวัติศาสตร์ วัฒนธรรมและเรื่องอื่นๆ สิ่งเหล่านี้ก็เช่นกัน หากยังเดินไปไม่ถึงจุดที่จะเข้าใจ ก็จะไม่รู้ถึงความสำคัญของสิ่งเหล่านี้ ตอนมาฝึกใหม่ๆผมก็ไม่เข้าใจว่าอาจารย์จะพูดเรื่องเหล่านี้ทำไม ผมมาโรงฝึกเพราะอยากฝึก ไม่ได้มาโรงฝึกเพราะอยากฟังเรื่องเหล่านี้ พอฝึกไปซักพัก ใจก็เริ่มเปิด เริ่มเข้าใจว่าเรื่องอื่นๆเหล่านี้เป็นเรื่องที่สำคัญกว่าเรื่องของฝีมือเสียอีก เราต้องการเป็นผู้สืบทอดวิชา หากเราไม่รู้เรื่องเหล่านี้ หากเรามีแนวคิดผิดๆ เราจะไปถ่ายทอดวิชาให้กับลูกศิษย์ต่อได้อย่างไร หรือเรื่องที่อาจารย์แบ่งงานให้ผมทำ ตอนที่ผมได้รับสายดำใหม่ๆ ก็รู้สึกว่าทำไมต้องให้เราทำงานด้วยเสียเวลา แต่มันเป็นการฝึกความรับผิดชอบ ฝึกให้รู้ว่าคนอื่นรอพึ่งเราอยู่ หากเรายังทำไม่เสร็จ คนอื่นก็จะทำต่อไม่ได้ หรือตอนที่อาจารย์บอกให้พยายามฝึกให้มีความเป็นผู้นำ ก็ไม่เข้าใจ จนวันหนึ่งก็รู้ว่าสมัยก่อนเราไม่ได้ไปรบคนเดียว เราไปรบกันเป็นกองทัพ หากเราเก่งสุดๆแต่ไม่มีใครตามเราเลย แล้วเราจะไปสู้กับคนเป็นพันคนได้อย่างไร หรือถึงแม้จะเป็นโรงฝึกในยุคปัจจุบันความเป็นผู้นำก็เป็นส่ิงที่จำเป็น อาจารย์เองก็ไม่สามารถลงไปไล่จี้เด็กทุกคนในโรงฝึกได้ ต้องอาศัยรุ่นพี่ที่คอยเป็นตัวอย่างที่ดี เป็นแรงบันดาลใจ และเป็นผู้นำที่น้องๆนับถือและปฏิบัติตาม เรื่องเหล่านี้ฟังดูแล้วเหมือนเข้าใจได้ง่าย แต่มันประหลาดตรงที่ ความเข้าใจในเรื่องเหล่านี้อันเกิดจากการเข้าใจเองมันจะลึกต่างจากความเข้าใจเรื่องเดียวกันอันเกิดจากการฟังคนอื่นพูด

 อาจารย์ของผมจะพูดอยู่เสมอว่า การพัฒนาตัวเองจะต้องพัฒนาขึ้นเป็นลำดับๆ ไม่ว่าจะเป็น ผู้ฝึกสายขาว สายเขียว หรือสายดำ ล้วนมีระดับของตัวเอง ล้วนมีสิ่งที่ตัวเองจะรู้และเข้าใจได้ในขณะนั้น ผู้ฝึกสายขาวให้พยายามแค่ทำท่าตามให้ทันก็พอ ผู้ฝึกสายเขียวให้ฝึก ukemi ให้ดี ให้พยายามเคลื่อนไหวให้ท่าพื้นฐานต่างๆ เป็นบูจินกันมากขึ้น ส่วนผู้ฝึกสายดำต้องดูให้ละเอียด ไม่ว่าจะเป็นตำแหน่งที่ยืน มุมที่ยืน จุดที่ยืน การถ่ายนำ้หนัก คุณไม่จำเป็นต้องพยายามเร่งฝึกเพื่อเลื่อนระดับให้เร็ว แต่ขอให้คุณพยายามอย่างสม่ำเสมอ เมื่อคุณเดินไปถึงจุดที่คุณควรจะเข้าใจ คุณจะมีพื้นฐานที่แข็งแกร่งและพร้อมที่จะก้าวไปข้างหน้า

ธีรวัฒน์ อิสสริยะกุล
สายดำระดับ 5
ชิโดชิ บูจินกัน บูโด ไทจุสสึ
โรงฝึกบูจินกัน โอนิ (หลักสี่)  โดโจ